Petekinderen, Werking

Hoe selecteert Cunina petekinderen?

Een kansarm kind steunen via een Cuninapeterschap is een serieuze beslissing. Je moet allereerst al overtuigd zijn dat onderwijs een fundamenteel recht is voor ieder kind en de belangrijkste ondersteuning is om de vicieuze cirkel van armoede te doorbreken. Daarnaast steun je als peetouder een kind een hele schoolcarrière lang, dat is meestal een twaalftal jaar.

Gelukkig duurt het opstarten van een peterschap dankzij onze website helemaal niet zo lang. Na het invullen van een formulier en het betalen van een openingsbijdrage ben je klaar om als peetouder je maandelijkse steentje van €35 bij te dragen voor het onderwijs van je petekind.

Maar er zit meer achter dit relatief simpele verhaal. Want hoe “kiest” Cunina uiteindelijk jouw petekind?

Petekinderen in Nepal
Petekinderen in Nepal


De keuze van jouw petekind

Van zodra je een nieuw peterschap hebt aangevraagd, raadpleegt Cunina de actuele wachtlijst van het land van je keuze of van waar de nood het hoogst is. Daaruit selecteren we dan het gepaste dossier van een Cuninapetekind in wording. De volgorde van die wachtlijst is bepaald door onze medewerkers ter plaatse. Zij houden zeker niet alleen rekening met de verdeling jongens en meisjes. Er komen nog heel wat meer zaken bij kijken.

In elk partnerland werken we met lokale teams of comités die de screening doen van kandidaat-petekinderen. Deze teams bestaan bijvoorbeeld uit een leerkracht, iemand uit de plaatselijke gemeenschap, een ouder van een (ex-)petekind, … enz

We proberen deze teams zo divers mogelijk samen te stellen om belangenvermenging te vermijden. Zo proberen we in Nepal zoveel mogelijk etnische groepen te vertegenwoordigen en in Haïti is er een extra nadruk op de representatie van vrouwen. Daar heet het comité toepasselijk ‘De Houten Lepels’, omdat een houten lepel een overkokend potje voorkomt en niet buigt voor externe druk.

Het comité van de Houten Lepels in Haïti.
Het comité van de Houten Lepels in Haïti.

Wie kan Cuninapetekind worden?

Onze lokale teams of comités evalueren elke binnenkomende aanvraag van ouders voor hun kind en wegen die af tegen een reeks van voorwaarden. Die voorwaarden zijn gegroeid door de inmiddels 30-jarige ervaring van Cunina en in samenspraak met onze lokale medewerkers.
Om in aanmerking te komen voor een Cuninapeterschap moet een kind voldoen aan de volgende vereisten:
  • Er is een financiële nood: de schoolkosten kunnen niet (volledig) betaald worden door de ouders of de voogd van het kind. De meest dringende dossiers zijn steeds kinderen waarvan het schoolgeld nog niet betaald is of waarvan het comité verwacht dat er op zeer korte termijn financiële problemen zullen zijn.
  • Eén petekind per gezin: families in onze partnerlanden leven nog erg collectief, waardoor één studerend kind de verantwoordelijkheid opneemt om ook de rest van de familie te steunen als het gaat werken. Daarnaast neemt de steun van een Cuninapeetouder dikwijls al een urgente financiële last weg van de ouders, waardoor er mogelijk wat ruimte vrij komt om zelf de volgende kinderen te laten studeren. Of de volgende kinderen leren mee met de oudere broer of zus en creëren zo een voordeel om in aanmerking te komen voor een studiebeurs. Tenslotte vormt deze regel de basis van gelijke kansen voor iedereen in een gemeenschap waar lang niet alle families een gelijk aantal kinderen heeft en voorkomt het jaloerse reacties.
  • Voorrang voor éénoudergezinnen: families waarvan één van de ouders is overleden of “verdwenen” hebben het sowieso moeilijker om rond te komen. Kinderen uit dit soort gezinssituaties krijgen voorrang wegens grotere financiële nood.
  • Motivatie voor onderwijs: zowel de ouders als het kind moeten gemotiveerd zijn om dagelijks naar school te gaan en het kind krijgt ook thuis voldoende stimulansen om te studeren en huiswerk te maken. Hiervoor rekenen we op de inschatting van de teams en comités die de thuissituaties van de families kennen. Zij maken een narratief rapport op, dat evenwel ondersteund wordt door een aanwezigheidsregister van de school. Vanuit Cunina vragen we een bewijs tot twee schooljaren terug, meestal zijn dit de laatste jaren van de kleuterschool.
Van zodra aan deze vereisten is voldaan, kan een kind gesteund worden door een peetouder hier in België. Eens we het dossier hebben kunnen koppelen aan een peetouder, treden er een reeks voorwaarden in werking waaraan het kind en haar familie zich dienen te houden om die steun te blijven ontvangen.
Dat klinkt misschien een beetje hard, maar het zijn ook voorwaarden die door de ervaring zijn gegroeid. We willen zoveel mogelijk zekerheid dat de steun die naar onze partnerlanden gaat ook effectief vruchten afwerpt én tegelijk de gemeenschappen ginder stimuleert om zelf ook te blijven werken en vechten voor een betere toekomst.
Dus, een nieuw Cuninapetekind houdt zich aan de volgende voorwaarden:
  • Gaat naar school in een Cuninapartnerschool: deze voorwaarde is vooral praktisch. Een Cuninapartnerschool is namelijk een school waarmee Cunina een afspraak heeft en regelmatig bezocht kan worden door onze lokale medewerkers om o.a. schoolresultaten te verzamelen, briefwisseling op te halen en te verdelen, foto’s te nemen, … etc. Zo kan het schoolverloop van het petekind opgevolgd worden.
  • Dagelijks onderwijs: een beetje aansluitend bij de ‘Motivatie voor onderwijs’ vragen we de petekinderen om elke schooldag aanwezig te zijn. De schoolplicht voor lager onderwijs wordt niet altijd even nauwgezet opgevolgd in onze partnerlanden. Maar elk Cuninapetekind moet dus wél een geldige reden voor afwezigheid op kunnen geven om in aanmerking te blijven voor de ondersteuning van een peetouder.
  • Financiële participatie: welke thuissituatie een Cuninapetekind ook kent, er is steeds één constante: de peterschapsbijdrage vormt enkel maar een financiële ondersteuning. Dat wil zeggen dat we een financiële participatie van de ouders verwachten om de schoolkosten te betalen. Deze participatie staat altijd in verhouding met de specifieke mogelijkheden van elk gezin. Het is zéér belangrijk dat de ouders zelf ook nog verantwoordelijkheid blijven dragen en niet volledig afhankelijk worden van een “donateur”.
  • Briefwisseling met de peetouder: we vragen elk Cuninapetekind ook om tweemaal per jaar een brief te schrijven naar de peetouder, éénmaal per jaar op de foto te staan en een kopie van haar schoolrapport aan te leveren. Meestal zijn het de partnerscholen die hier in meewerken en een schrijf- of fotodag inlassen en kopies van de rapporten maken.

Kan een peterschap stoppen?

Jammer genoeg kan er inderdaad een vroegtijdig einde komen aan een peterschap. Als een petekind om welke reden dan ook niet meer kan voldoen aan de voorwaarden, zijn wij genoodzaakt om het peterschap te stoppen.

De belangrijkste oorzaken zijn de familie die verhuist naar een regio waar Cunina niet actief is en het kind dus niet meer naar een partnerschool kan gaan of het kind dat plotseling helemaal niet meer naar school gaat. We vragen onze lokale medewerkers altijd om de situatie ter plaatse te gaan inschatten en een rapport te schrijven. Pas als er geen oplossing meer mogelijk blijkt, zullen we het peterschap ook effectief stoppen.

Indien we een peterschap noodgedwongen moeten stopzetten, zullen we altijd als eerste de peetouder op de hoogte brengen met alle nodige details om onze beslissing te staven. Het is immers niet altijd makkelijk om als peetouder vat te krijgen op omstandigheden die letterlijk duizenden kilometers verderop gebeuren en mogelijk is er ook al een persoonlijke band met het petekind opgebouwd. Maar dat zijn net de dingen des levens die gepaard gaan met een persoonlijk peterschap.

Daarom ook dat we vurig hopen dat nieuwe peetouders een peterschap starten vanuit de overtuiging dat onderwijs de sleutel is om uit de armoede te breken. En die overtuiging ook blijven verder dragen als hun peterschap omwille van moeilijk te controleren omstandigheden beëindigd wordt. Dat is meteen ook de reden dat we vanuit Cunina ook steeds een nieuw peterschap voorstellen. De nood blijft immers nog altijd erg hoog!

Gedragen door de gemeenschap

De tiental klikken die je als nieuwe peetouder maakt op onze website verbergt dus een heel proces dat al meer dan 30 jaar is bijgeschaafd en op punt gesteld. Het zijn de plaatselijke comités die een heel belangrijke rol spelen om het gegeven van peterschappen duurzaam in een gemeenschap te integreren. Zonder de steun van de plaatselijke bevolking zou Cunina nooit zo’n bereik kunnen hebben.

Samen met de peetouders in België bouwt een hele gemeenschap dóór de educatie van hun kinderen aan een betere toekomst. Het is een evenwichtsoefening die wel wat inspanning vraagt van alle betrokken partijen, maar het resultaat is zó mooi dat we er nog elke dag blij van worden!